Rais Ruto atia saini kuwa sheria Mswada wa marekebisho ya sheria za bunge

Tom Mathinji
5 Min Read
Rais William Ruto.

Rais William Ruto ametia saini kuwa sheria Mswada wa Sheria za Bunge (Mswada wa Marekebisho) wa 2024, unaorekebisha vifungu mbalimbali vya Sheria 16 za Bunge.

Ili kuimarisha utendakazi wa rasilimali watu katika ofisi ya Mwanasheria Mkuu wa Serikali, Sheria ya Ofisi ya Mwanasheria Mkuu imefanyiwa marekebisho na kuleta bodi ya ushauri itakayopendekeza kuteuliwa na kupandishwa vyeo kwa manaibu mawakili wakuu na wakili wa Serikali.

Bodi hiyo inajumuisha Mwanasheria Mkuu kama mwenyekiti, na Makatibu Wakuu wa Utumishi wa Umma na Hazina ya Kitaifa, mwenyekiti wa Tume ya Utumishi wa Umma, Rais wa Chama cha Wanasheria wa Kenya na mwenyekiti wa Baraza la Taasisi ya Usimamizi wa Rasilimali za Watu kama wanachama.

Mabadiliko haya yanalenga kushughulikia suala la wafanyakazi wasiotosheleza kutimiza majukumu yao, linalotokana na masharti duni ya ajira kwa mawakili wa Serikali na kutokuwepo kwa mpango kabambe wa utumishi kwa maafisa.

Sheria ya Trafiki pia imefanyiwa marekebisho ili kuingiza matumizi ya teknolojia katika usimamizi wa makosa madogo ya barabarani.

Sheria ya Ushuru wa Ziada wa Thamani (VAT) pia imerekebishwa ili kuondoa ethanoli yenye asili iliopunguzwa kwenye orodha ya bidhaa zisizotozwa VAT. Hii inaunda wavu wa usalama wa kiuchumi na makali ya ushindani kwa watengenezaji nchini wa ethanoli isiyo na asili, hasa wasagishaji na watengenezaji wa sukari, ambao wanakabiliwa na changamoto za uagizaji wa bei nafuu.

Pia inaondoa usambazaji wa mita za gesi kutoka kwa VAT ili kuimarisha upatikanaji wa nishati safi kwa familia za kipato cha chini.

Kuhusu Sheria ya Vyuo Vikuu, marekebisho hayo yanampa Rais mamlaka ya kuanzisha zaidi ya taasisi moja maalumu ya kutoa shahada maalumu kwa masuala ya usalama wa taifa.

Katika marekebisho mengine, Idara ya Ujasusi ya Taifa imeondolewa katika matumizi ya Sheria ya Ajira, inayoakisi misamaha ya ushuru inayotolewa kwa vyombo vingine vya usalama wa taifa.

Marekebisho kuhusu Sheria ya Mafunzo ya Viwandani yanapatanisha tarehe ya utumaji wa ushuru wa mafunzo na utumaji wa Ushuru wa mishahara (PAYE) kwa Mamlaka ya Ushuru ya Kenya(KRA), ikilenga kuimarisha utiifu wa mwajiri.

Hii inakusudiwa kuimarisha makusanyo ya KRA, ambayo yatafadhili mishahara ya wahitimu na kusaidia mafunzo ya kiufundi na ufundi stadi na shughuli za elimu ya juu.

Ili kurahisisha utoaji wa haki, sheria mpya inarekebisha Sheria ya Viapo na Maazimio ya Kisheria ili nafasi ya Msajili wa Mahakama Kuu ichukuliwe na Msajili Mkuu wa Mahakama kuwa mlinzi wa orodha ya makamishna na kutoa mamlaka ya kusimamia viapo kwa msajili na naibu msajili wa mahakama kuu na za chini.

Vile vile, Sheria ya Mawakili imerekebishwa ili kuchukua nafasi ya Msajili wa Mahakama ya Juu na Msajili Mkuu wa Mahakama na pia kulipa Baraza la Chama cha Wanasheria wa Kenya mamlaka ya ziada ya kutunga sheria kuhusu kukubaliwa kwa mawakili kwenye Baraza.

Zaidi ya hayo, sheria hiyo mpya inarekebisha Sheria ya Mthibitishaji wa Umma ambapo nafasi ya Msajili wa Mahakama Kuu ikichukuliwa na Msajili Mkuu wa Mahakama.

Vile vile vilivyofanyiwa marekebisho katika sheria hiyo mbalimbali ni Sheria ya Makosa ya Kujamiiana, huku Msajili wa Mahakama Kuu akichukuliwa na Msajili Mkuu wa Mahakama kuwa ndiye mwenye dhamana ya kutunza na kutunza daftari la wahalifu waliotiwa hatiani.

Sheria ya Mdhamini (Urithi wa Kudumu) pia, imerekebishwa ili kumpa Msajili wa Makampuni jukumu la usajili wa uaminifu, kutoa vyeti vya kusajiliwa, kutunza rejista za uaminifu na kuunda kanuni. Hii inalenga kurahisisha taratibu za usajili wa uaminifu.

Marekebisho ya Sheria ya Usimamizi wa Fedha za Umma yanalenga kufafanua kuwa Waziri wa Hazina ya Kitaifa lazima awasilishe Mswada wa Sheria ya Fedha Bungeni ifikapo Aprili 30 kwa mujibu wa Sheria, Kanuni za Kudumu za Bunge na maamuzi ya mahakama.

Hafla ya kutia saini ilifanyika katika Ikulu ya Nairobi mbele ya Naibu Rais Rigathi Gachagua, Spika wa Bunge la Kitaifa Moses Wetang’ula na Mwanasheria Mkuu Justin Muturi, miongoni mwa wengine.

TAGGED:
Share This Article